Trong 9 tháng qua dù ảnh hưởng của dịch Covid 19 nhưng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa vẫn duy trì tốc độ tăng cao. Nếu tính riêng xuất khẩu trong 9 tháng qua vẫn giữ được sự tăng trưởng dương đạt 240,5 tỉ USD, tăng 18,8% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý trong tháng 9/2021 xuất siêu đang dần quay trở lại với 0,5 tỷ USD. Trong 2 tháng cuối năm nếu thị trường vẫn ổn định không có biến động nào lớn thì Việt Nam dự kiến xuất khẩu sẽ đạt 320 tỉ USD cho cả năm.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu sẽ đạt khoảng 640-650 tỉ USD trong cả năm
Trao đổi với PV, ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) khẳng định: Với tốc độ xuất khẩu như hiện nay, dự kiến 2 tháng cuối năm tình hình xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng tốt. Nếu không có biến động nào quá lớn. Dự kiến cả năm nay xuất khẩu sẽ đạt khoảng 320 tỉ USD. Và tổng kim ngạch xuất nhập khẩu sẽ đạt khoảng 640-650 tỉ USD, lần đầu tiên vượt mốc 600 tỉ USD.
Chuyên gia kinh tế – PGS.TS Nguyễn Thường Lạng (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) cũng đánh giá. Mặc dù GDP giảm sâu trong quý III/2021 nhưng xuất khẩu vẫn đạt tăng cao. Chứng tỏ khả năng làm vai trò trụ cột của xuất khẩu có độ tin cậy rất cao.
Trong 9 tháng năm 2021, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 69,8 tỉ USD. Tăng 27,5% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là Trung Quốc ước đạt 38,5 tỉ USD, tăng 18,3%. Thị trường EU ước đạt 28,8 tỉ USD, tăng 11,5%. Thị trường ASEAN ước đạt 20,6 tỉ USD, tăng 20,8%. Hàn Quốc ước đạt 16,1 tỉ USD, tăng 11,4%. Nhật Bản ước đạt 14,7 tỉ USD, tăng 5,1%.
Kỳ vọng xuất siêu ở nhóm mặt hàng trên 1 tỷ USD
Theo đánh giá của PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam đang có trạng thái thuận lợi mặc dù không ít đứt gãy chuỗi xuất khẩu diễn ra.
“Giai đoạn tới chắc chắn sẽ tiếp tục mở rộng nếu cầu thị trường thế giới bùng nổ như điện thoại, linh kiện, thiết bị điện tử” – PGS.TS Nguyễn Thường Lạng dự đoán. Cùng với đó, nhóm hàng nông sản có khả năng tiếp tục cán mức giá xuất khẩu cao hơn. Các khoản trợ cấp và “giải cứu” trong dịch bệnh là dòng tiền quan trọng cũng tạo cơ hội tăng nhu cầu với các mặt hàng xuất khẩu mới.
Nhóm hàng nhiên liệu, năng lượng, khoáng sản đặc biệt dầu khí xuất khẩu sẽ tăng giá do mùa đông đến nhu cầu năng lượng nhiên liệu tăng cao.
“Cùng với chính sách sử dụng năng lượng như một công vụ của chính sách quốc tế sẽ tạo sức ép tăng giá, tạo thuận lợi cho xuất khẩu cả về số lượng và giá.
Do đó, cần tạo nguồn hàng, tăng tốc kiểm soát triệt để dịch bệnh để nối lại nguồn hàng, mở rộng quy mô sản xuất và thậm chí tăng quy mô xuất khẩu để bù lại cho thời gia gián đoạn, nhằm tận dụng triệt để cơ hội xuất khẩu, thậm chí tranh thủ khi các đối tác khác đang phải tập trung đối phó với dịch bệnh” – PGS.TS Nguyễn Thường Lạng nêu ý kiến.
Nguyên nhân giúp cán cân thương mại thặng dư trở lại
Theo Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu Trần Thanh Hải. Nếu kiểm soát tốt dịch bệnh, tin tưởng cán cân thương mại năm 2021 có thể cân bằng. Và tình hình lạc quan hơn, vẫn có thể xuất siêu một tỉ lệ nhất định.
Lý giải nguyên nhân giúp cán cân thương mại cả nước thặng dư trở lại. Giới chuyên môn cho biết, trong chu kỳ sản xuất thông thường. Doanh nghiệp thường tập trung ký kết hợp đồng vào cuối năm trước; hoặc đầu năm mới. Đến quý I, quý II là thời gian tăng nhập nguyên liệu. Sang quý III, quý IV tập trung vào sản xuất.
Trên thực tế doanh nghiệp đã tăng xuất khẩu trong các tháng vừa qua là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhập siêu. Đến giai đoạn này, doanh nghiệp đã giảm nhập khẩu tư liệu xuất khẩu. Và tập trung xuất khẩu để hoàn thành các đơn hàng. Nên dẫn đến việc xuất siêu trong tháng 9 này. Bên cạnh đó, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đang có nhiều thuận lợi khi doanh nghiệp tiếp tục khai thác hiệu quả các Hiệp định FTA. Cùng với nhu cầu thị trường đang tăng vào dịp mua sắm cuối năm.
Ngoài ra, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng nhận định: Ngành sản xuất điện thoại, linh kiện điện tử, đồ gỗ, dệt may có khả năng xuất siêu rất cao. Nếu tranh thủ triệt để cơ hội thị trường, ưu đãi từ các hiệp định. Đồng thời nhanh chóng kết nối lại và mở mới các chuỗi cung ứng.